............ Batıcılığın dallara ayrılmış olduğu Meşrutiyet yıllarında hem batıcılar, hem İslamcılar tarafından ilk önce hırpalanarak karşılanan yeni bir akım daha oluştu: Bu da Türkçülük idi. Türkçülüğün ilk kullanılışı “Yeni Osmanlılar” zamanına kadar çıkar. “Turan” kelimesi ilk defa Macarlar arsında 1839 ‘da Türk kavimlerine kök araştırma yolu olarak kullanılmıştır. Fakat Budapeşte’de Turan cemiyeti ancak 1911’de kuruldu. Türkiye’nin umumi fikir havası ise bu yeni kavramın girmesine uzun zaman elverişli olmadı. Hermann Vambery, Pantürkizm’in babası olarak tanınıyor. “Bir sahte dervişin seyahati” adlı orta asya’ya ait eseri İstanbul’da Türkçe, Almanya’da “Reise in Mittelasien” adıyla Almanca olarak basıldı (Leipzig 1873). Türkiye’de ilk Türkçüler Tanzimat edebiyatçılarıdır. Avrupacılık onları Türkçülük görüşüne götürüyorsa da , siyasi alanda ondan uzak kaldılar. Şinasi 1845’te Arapça, Farsça ve Türkçe yazdığı bir mülemma’da yalnız Türkçe kelimelerle mısra yapmayı deniyordu…………… Türkçülüğü ciddi bir çığır haline getiren Ahmet Vefik Paşa’dır.
Ord.Prof. Hilmi Ziya ÜLKEN
“Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi” s.203
Yorumlar
Yorum Gönder